Portekiz’de merkez sağ Demokratik İttifak (AD) lideri Luis Montenegro, 10 Mart Pazar günü yapılan erken genel seçimi kazandıklarını açıkladı. İçişleri Bakanlığı’nın açıkladığı sandıkların yüzde 98’ine göre duyurulan resmi olmayan sonuçlarda iktidardaki Sosyalist Parti (PS) ile ana muhalefetteki AD eşit oy oranlarında (yüzde 28,7) olsa da AD ‘seçimleri kazandığını’, PS ise ‘muhalefet yapacağını’ duyurdu.
Montenegro, faşist parti Chega ile olası bir koalisyon için müzakerelerde bulunmayı reddederken, Chega’nın desteği olmadan hükümet kurup kuramayacağı netlik kazanmadı.
Reuters haber ajansının aktardığına göre, Chega, 230 sandalyeli Portekiz meclisindeki milletvekili sayısını 12’den en az 46’ya yükseltti. Bu oy oranıyla birlikte, meclise girmeye hak kazanan sağ partiler hükümet kurabilecek çoğunluğa ulaşmış oldu. Bu, aynı zamanda faşist partinin meclisteki vekil sayısını yaklaşık 4 katına çıkardığı anlamına geliyor.
AD LİDERİ: VERDİĞİM SÖZÜ TUTACAĞIM, HAYIR HAYIRDIR
Seçimlerin ardından açıklama yapan PS lideri Pedro Nuno Santos, 2015’ten bu yana iktidarda olan partisinin seçimi kaybettiğini kabul etti. Bugün erken saatlerde destekçilerine hitap eden Santos, “AD, seçimi kazandı” diyerek yeni meclisteki partilerin ‘sorumlu ve Portekiz halkının arzusuna uygun hareket etmesinin’ hayati olduğunu söyledi.
PS Genel Başkanı Santos, ‘Meclis çoğunluğu olmasa da AD’yi seçim başarısından dolayı kutladığını’ belirtip, “Bizim çoğunluğumuz yok ve seçim programımız AD ile de bağdaşmıyor. PS olarak muhalefete liderlik edeceğiz ve Portekizlilerin güvenini tekrardan kazanacağız. Avrupa Parlamentosu seçimlerini kaybetmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa henüz AD liderini hükümeti kurması için resmi olarak makamına davet etmezken, Montenegro bunun olmasını beklediğini kaydetti. Yaklaşık 9 yıl aradan sonra Portekiz’de tekrar iktidara gelmesi beklenen sağın lideri olan Montenegro, seçim kampanyası boyunca söylediği ‘aşırı sağ ile asla hükümet kurmama’ vaadini tekrarlayarak, “Verdiğim sözü tutacağım. Hayır hayırdır” şeklinde konuştu.
CHEGA LİDERİ: BÜYÜK BİR ZAFER ELDE ETTİK
Eski futbol yorumcusu olan faşist Chega lideri Andre Ventura ise ‘seçimlerden büyük bir zafer elde ettiklerini’ söyledi. AD’ye seslenerek, “Portekiz’de sol kaybetmiştir. Biz gelecek 4 yıl için iktidara talibiz. Meclis’te çoğunluk var ama bu Chega ile birlikte” diyen Ventura, “İki partili dönem sona erdi. Chega, 1 milyondan fazla oyu geçti. Son seçimlere nazaran oylarını 4 kat artırdı” değerlendirmesinde bulundu. ‘Portekiz demokrasi tarihinde seçimlerden önce en fazla saldırıya uğrayan siyasi parti olduklarını’ savunan Ventura, ‘yanlı ve gerçekleri çarptıran haber yaptıkları’ gerekçesiyle basını ve anket şirketlerini eleştirdi.
Seçime katılım, yüzde 52 olan 2022’deki son seçimlere nazaran artarak yüzde 66’ya çıktı.
MECLİSTEKİ SANDALYE DAĞILIMI NASIL ŞEKİLLENDİ?
Portekiz’de 2015’ten bu yana başbakan olan Antonio Costa, 30 Ocak 2022’deki seçimlerde yüzde 41’lik rekor bir oranla PS’yi tek başına iktidara getirse de yakın çevresindeki yolsuzluk iddialarının ardından Kasım 2023’te başbakanlıktan istifa etmiş ve erken genel seçim kararı alınmıştı. Costa’nın PS liderliğini de bırakmasının ardından Aralık 2023’te eski Altyapı ve Konut Bakanı Pedro Nuno Santos partinin genel başkanlığına seçilmişti.
Resmi olmayan sonuçlara göre 230 sandalyeli Meclis’in dağılımı şu şekilde oldu:
Demokratik İttifak (AD) 74, Sosyalist Parti (PS) 75, Chega 46, Liberal Girişim (IL) 8, Sol Blok (BE) 5, Özgür (L) 4, Portekiz Komünist Partisi (PCP) 3, Üniter Demokratik Koalisyon (CDU) 3, Portekiz Doğa ve Hayvan Korumacı Parti (PAN) 1. (Yurt dışından gelecek oylar ve henüz kesinleşmeyen yerlerden şu anda 11 sandalye boşta gözüküyor)
2022’deki son seçimlerde Meclis’in dağılımı şu şekildeydi:
PS 120, Sosyal Demokrat Parti (PSD) 77, Chega 12, IL 8, BE 5, PCP 6, PAN 1, Özgür 1.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
